فهرست مطالب
الیاف بهطور کلی به دو دسته الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم میشوند که الیاف پلی استر به عنوان الیاف مصنوعی و جایگزین پنبه و نخ طبیعی، در انواع مختلف و متفاوتی است که بر حسب روش تولید و ویژگی مواد اولیه مورد استفاده در فرآیند تولید، خواص متنوع و کارکردهای گوناگونی دارد. ویژگی الیاف پلی استر با توجه به نیاز مشتری برای پربازده ترین عملکرد در هر یک از فرآیندهای مختلف نساجی از جمله ریسندگی رینگ، ریسندگی اپن اند و ورتکس تولید میشود. در ریسندگی رینگ الیاف پلی استر به صورت ۱۰۰% یا با مخلوطی از پنبه و ویسکوز با نسبتهای مختلف قابل استفاده است.
خواص شیمیایی الیاف پلی استر
این مواد به دلیل ساختمان شیمیایی خاص خود کریستالی است و به سبب نبود عوامل فعال در پلیمر آن و جذب رطوبت کم در مقابل بیشتر مواد شیمیایی مقاومت خوبی دارد؛ همچنین از استحکام خوبی برخوردارند و درمقابل چروک شدگی مقاومند. این الیاف در مقابل اسیدهای ضعیف در حالت جوش و در مقابل اسیدهای قوی و سرد مقاوم است. قلیاییهای رقیق بر این الیاف اثر ندارند ولی قلیاییهای گرم و قوی به آنها صدمه میزنند.
این گونه الیاف در مقابل مواد اکسید کننده و سفید کننده مقاومت خوبی دارند و به طور کلی اغلب الکلها، کتن ها،صابونها، دترجنت ها و مواد مصرفی در خشک شویی بر پلی استر تاثیری ندارند. عوامل بیولوژیک نظیر بید و کپک و باکتری به الیاف آسیبی نمیرسانند.
انواع نخهای پلی استری
نخهای پلی استری شامل انواع مختلفی هستند، که هر یک موارد مصرف، روش تولید و خواص و ویژگی مختلفی دارند و در گستره ای از کاربردها در صنعت نساجی به کار میروند. در ادامه با انواع نخ پلی استر آشنا میشویم:
نخ نیمه آرایش یافته POY
از ذوب کردن چیپس های پلی استر(یا گرانول) به دست می آید. نخ POY مخفف Partially Oriented Yarn و به معنی نخ نیمه کشیده شده است. پارچههایی که از نخ poy تولید میشوند، از خاصیت حرارتی فوق العاده ای برخوردار بوده و همچنین دارای قابلیت آویزش بسیار خوبی هستند. از دیگر ویژگی های نخ poy می توان به انعطاف پذیری بسیار بالای آن ها اشاره کرد که یک ویژگی بسیار مهم به شمار میآید.
نخهای FDY
نخ FDY با جمع شدگی بالا در صنعت ساخت پارچه پرده ای و رومبلی مورد مصرف قرار می گیرند و سبب به وجود آمدن ساختاری برجسته که پف کرده به نظر می رسند در سطح پارچه خواهند شد . این نخ با جمع شدگی زیرین هم در صنعت ساخت پتوی راشل به شکل وسیع مورد استفاده قرار میگیرند. انواع رو مبلی و پارچههای پرده ای و فرش از موارد مصرف نخ FDY هستند.
نخهای تکسچره تاب مجازیDTY
نخهای DTY که در ایران با نام ترویرا شناخته شده اند، به نام های استرچ یا تکسچره نیز معروفند. یکی از مهمترین مصارف آن درتولید نخهای تکسچره (DTY) در صنعت نساجی است. نخ نیمه آرایش یافته، تحت حرارت و کشش بسیار بالا قرار میگیرد و توسط دیسکهای اصطکاکی در آن فروموج ایجاد میشود. این نخ از نخ پلی استرحجیم چند فیلامنتی با مجعدهای نرم و تکسچر زیاد ایجاد میشود. نخ تولید شده به دلیل خواصی مانند لطافت زیاد و حجیم بودن، شبیه به پنبه میشود.
نخهای ایرتکسچره ATY
نخهای ATY یا همان نخهای ایر تکسچره، نخهایی از جنس DTY هستند که با فشار هوا کوبیده شده اند، به طوری که الیاف تشکیل دهنده پس از آن دچار در هم رفتگی میشود و خصوصیاتی شبیه نخ طبیعی تولید میکند؛ و در چله فرش، پود فرش، پود مجازی، تار و پود پتو، کشباف و …کاربرد دارند. فرآیند تکسچره بر روی نخ، یک عملیات است که توسط جتهای هوا انجام میپذیرد. وزن پایین و جذب رطوبت کم، از خواص نخ ایرتکسچره (ATY) است.
نخهای اینتر مینگل
این نخ نیز از نخهای DTY به وجود میآید و به این صورت است که در فواصل معینی، نخهای DTY را جوش میزنند. در واقع نخ DTY یک نخ مولتی فیلامنتی با فر و موج نرم و حجیم شده است که توسط عملیات تکسچرایزینگ به نخهای تهیه شده از الیاف طبیعی شبیه شده که بسیار بادوام است و در پوشاک، روکش مبلمان و لوازم منزل کاربرد دارد.
نخهای استیپل
نخی که از الیاف بریده شده فیلامنت در سیستم ریسندگی رینگ یا چرخانه ای تولید میشود. اکثر اوقات الياف استيپل طبيعي مانند پنبه را با الياف استيپل مصنوعي مانند نايلون وپلي استر و ویسکوز مخلوط ميكنند تا خواص مطلوبي ازهر دوي آنها به دست آورند. قابل ذکر است، الیاف استیپل به صورت بستهبندیشده و در بسته هایی با نام عدل به کارخانه نساجی میرسند.
جمع بندی
«همانطور که گفته شد پلی استر یک ترکیب ارزان و همه کاره است به همین دلیل مصرف آن فراگیر شده است اما باید توجه داشت که این ترکیبات اثرات زیست محیطی دارند؛ زیرا این ترکیبات از یک منبع غیرتجدید پذیر تولید میشوند و برای ساخت آنها انرژی زیادی مورد نیاز است و مدت زمان زیادی در محیط زیست ماندگار هستند. برای اطلاع بیشتر از پلی استرها میتوانید با همکاران ما در ویکی فایبر با شماره 77939601-021 درتماس باشید. همچنین جهت مشاهده انواع نخهای پلی استری عرضه شده توسط این واحد، به صفحه خرید انواع نخ پلی استر مراجعه فرمایید.»