فهرست مطالب
پلیمر، ماده اولیه تمامی الیاف مصنوعی است و فرآیند تبدیل پلیمر به لیف را ریسندگی می گویند. ریسندگی فرآیندی است که طی آن توده های الیاف منقطع یا استیپل به نخ تبدیل میشوند. در واقع، ریسندگی یک مرحله ساده در صنعت نساجی و یا یک ماشینی نساجی نیست، بلکه مجموعه ای از مراحل مانند حلاجی،کاردینگ و … است که توسط تعدادی از ماشین آلات انجام می شود تا محصول آن یعنی نخ به دست آید. در این مقاله با روشهای تولید انواع نخ آشنا میشویم.
روش تولید انواع نخ
نخ ها از نظر روش تولید و ساختار به دو دسته تقسیم می شوند: نخ های ریسیده شده و نخ های فیلامنتی. در ادامه به بررسی روش های تولید و ریسندگی نخهای ریسیده شده میپردازیم.
روش تولید (ریسندگی) نخهای ریسیده شده
نخهای ریسیده شده به وسیله تعداد زیادی الیاف موازی، به هم تابیده می شوند. روش تولید یا ریسندگی هر کدام از این دسته نخ ها با دیگری تفاوت دارد. قطر الیاف، طول الیاف، مقدار فر و موج الیاف مهمترین معیارهایی هستند که در انتخاب نوع ریسندگی تاثیر دارند.
روش های تولید (ریسندگی) نخ های فیلامنتی
نخ های فیلامنتی یکی از مواد اولیه مهم در صنعت فرش ماشینی می باشند که در دسته الیاف مصنوعی قرار می گیرند. به طور کلی، نخ های فیلامنتی به دو نوع تقسیم می شوند: نخ های تک فیلامنتی یا مونوفیلامنت که تنها از یک رشته لیف ممتد تشکیل شده اند و نخ های چند فیلامنتی یا مولتی فیلامنت که دارای تعداد زیادی رشته های ممتد الیاف هستند. به طور کلی بسته به نوع سیال کردن پلیمر و روش انعقاد رشته های پلیمری، سه روش ریسندگی مختلف وجود دارد:
- ذوب ریسی
- خشک ریسی
- تر ریسی
باتوجه به اندازه طول الیاف استیپل دو نوع روش یا سیستم ریسندگی در صنعت نساجی رایج است:
- ریسندگی الیاف کوتاه یا اصطلاحاً سیستم ریسندگی پنبه ای
- سیستم ریسندگی الیاف بلند
نخ پنبه پلی استر (با درصدهای مختلف)،که یکی از رایج ترین و پرمصرف ترین نخ های دنیاست، در سیستم ریسندگی الیاف کوتاه تولید می شود.
در این سیستم، ابتدا الیاف در قسمت حلاجی، باز و تمیز می شوند؛ سپس توسط ماشین «کاردینگ» موازی شده به «فتیله» تبدیل می شوند و طی چند مرحله تحت کشش قرار گرفته، الیاف آن موازی تر می گردند. در ادامه، فتیله نهایی با ماشین نیم تاب یا فلایر، تغذیه شده، «نیمچه نخ»، تولید می گردد. سپس نیمچه نخ به ماشین «تمام تاب یا رینگ» تغذیه می شود که در نهایت، از الیاف به هم تابیده شده، نخ تولید می گردد.
تولید نخ (ریسندگی) الیاف بلند
سیستم ریسندگی الیاف بلند، بر حسب ظرافت نخ هایی که می توان با آن ها تولید کرد، به سه نوع تقسیم میشود:
– سیستم ریسندگی فاستونی
– سیستم ریسندگی نیمه فاستونی
– سیستم ریسندگی کلفت ریسی یا پشمی
در ریسندگی فاستونی، الیاف به نحوی تهیه شده اند که با مشخصات الیاف پشم سازگاری و مشابهت داشته باشند. برای انجام این مقصود به الیاف ممتد تهیه شده در مرحله ایتدایی ریسندگی مقدار خیلی زیادی فر و موج داده شده و اغلب بصورت الیاف غیر ممتد شکسته می شوند . این عمل باعث می شود تا این الیاف در مقایسه با الیاف پشم طول بلند تری داشته ولی تغییرات طولی آنها بیشتر باشد. سیستم ریسندگی نیمه فاستونی معمولا برای تولید نخ های نیمه ظریف استفاده می شود. نخ های کاموا و نخ خاب فرش ماشینی مهم ترین و متداول ترین نخ های تولیدی این سیستم است.
سیستم ریسندگی کلفت ریسی یا پشمی، آن چنان که از نامش مشخص است، برای تهیه نخ های ضخیم استفاده می شود. در این روش ریسندگی، عموما از الیاف پشم نامرغوب و ضخیم برای تهیه نخ هایی مانند نخ های ضخیم قالی های دستباف استفاده میشود.
جمع بندی
«همانطورکه گفته شد، روش های مختلفی برای ریسندگی و تولید نخ های گوناگون وجود دارد که هدف مشترک در همه انواع ریسندگی، تولید نخ، از طریق کنار هم قراردادن الیاف به کمک تاب است. برای دستیابی به این هدف در تمامی انواع ریسندگی باید چنر مرحله، عملیاتی بر روی الیاف انجام پذیرد، تا به وضعیت مناسب جهت تولید نخ برسند. بنابراین برای انجام این عملیات هر نوع ریسندگی نیاز به ماشین آلات با وسایل مختلف دارد. نوع ریسندگی یا ماشین ریسندگی که در انتهای زنجیر عملیاتی به کار گرفته می شود ، تعیین میکند که در هر مرحله چه محصول میانی باید برای ریسندگی تغذیه شود.» جهت کسب اطلاعات بیشتر ورمورد ریسندگی و انواع نخهای ریسیده شده، با همکاران ما در ویکیفایبر در تماس باشید.